اصطلاحات کارگاهی/ لغات و معانی اصطلاحات کارگاهی

اصطلاحات و اصول کارگاهی، لغات و تعاریف عمرانی

ازبیلت :
نقشه نهائی کار یا نقشه ساخت اصطلاحی در نقشه برداری. 
نقشه‌هایی که پس از اجرا از آنچه اجرا شده تهیه میگردد تا موقعیت مکانی المان‌ها و وضعیت موجود را نشان میدهد.
به ازبیلت نقشه‌های چون ساخت هم میگویند.
پلانهای جانمایی است از آنچه اجرا میشود.

اندود تخته ماله ای :
از این اندود در نمای ساختمان و سقف و دیواره‌ی آبریزگاه مانند سقف حمام استفاده می‌شود.

آلوئک :
لب پر شدن آجر به وسیله آهک گفته می‌شود.

نعل درگاه :
چوب یا تیر آهنی که بالای در یا پنجره برای پوشش قرار می‌گیرد تا وزن ناشی ازدیوار بالای بازشو (پنجره و در) را تحمل کند.

اشپیل :
میله‌ای که از شکاف عبور می‌کند .

پکافته :
دیواره پارتیشن مانندی که به دیوار اصلی  وصل می‌شود.

رامکا :
رامکا المانی هست (از هر جنس ولی عمدتا بتنی) که حین اجرای قسمتی از سازه (مانند ادامه دیوار بتنی روی فونداسیون یا محل نصب واتر استاپ) اجرا میگردد تا ادامه کار امکان پذیر گردد.

سومه :
محل تقاطع دومسیر مستقیم است.

ترانشه : 
عموما به حفاری‌هایی که دارای طول نسبتا بیشتری از عمقشون هستن ترانشه گفته میشه. توضیح کاملش یعنی راس قوس (عموما در راه‌سازی) و در علم زمین شناسی *ترانشه* روشی است برای آشکار کردن روسوبات گسل خورده و کشف تاریخ فعالیت زلزله‌ها.

درز انبساط :
برای جلوگیری از خرابیهای ناشی از انبساط و انقباض ساختمان بر اثر تغییر درجه حرارت محیط خارج یا جلوگیری از انتقال بار ساختمان قدیمی‌مجاور به ساختمانی که جدید احداث می‌شود.

آسفالت سوخته :
آسفالتی که چسبندگی نداشته باشد.

مضرس کردن :
دندانه دندانه کردن، اره ای کردن. مضرس کردن بتن قبل از سخت شدن، توسط فشار آب و جاروی سیمی‌انجام می‌گیرد. مضرس کردن بتن بعد از سخت شدن، توسط فشار ماسه و اره کردن سطح بتن انجام می‌گیرد.

فینیشر دستگاه فینیشر بتن و آسفالت :
اجرا کننده آسفالت یا بتن در ضخامت معین، در ساخت انواع کانال هم کاربرد دارد، یکی از ماشین آلات عمرانیست.

کرم بندی :
کرم بندی اصولا برای ایجاد یک ارتفاع یا ضخامت معین ( مثلا برای هدایت آب با شیب ثابت و یا اجرای سیمان کاری روی دیوار ) به کار می‌رود.

سبدی :
میلگردهای بافته شده که برای بالا و پایین شناژ فونداسیون بکار می‌رد.

پوتر :
پوتر به تیر ( بتنی ) اطلاق می‌شود.

 
Shop Drawing نقشه‌های Shop : "Drawing"
 همان نقشه‌های اجرائی است این نقشه‌ها جزئیات ساخت را نشان میدهد شما نمیتوانید بر طبق نقشه‌های مشاور ساخت اسکلت را شروع کنید به همین دلیل شاپ تهیه میشود که اول متریال لیست را بدست آورید.

گمانه زنی :
با حفر چاه‌هایی، اقدام به نمونه برداری از عمق خاک می‌کنند.

کر گیری :
وسیله ای جهت ایجاد سوراخ در بتن در هر قطر و ضخامت برای انواع مصارف، جهت لوله کشی و کابل کشی و نمونه برداری از بتن.

مانشون :
وسیله ایست جهت آببندی و رفع نشتی.

درز انقطاع :
برای جلوگیری از خسارت و کاهش خرابی ناشی از ضزبه ساختمانهای مجاور به یکدیگرست.

جُوَک :
نوعی اجر کاری زیگزاگست.

چاه کور :
مشخص نبودن محل چاه در سطح زیر بنا و حوالی پی‌ها را گویند.

شتر گلو :
زانوی مارپیچست.

شکر سنگ :
سیلت ریزدانه، نرمه سیمان.

سیمان واتر پروف :
اگر به سیمان، محلول‌های صابونی فلزی اضافه گردد بتن تهیه شده از این سیمان مقاومت بیشتری در مقابل نفود آب دارد.

ساروج :
ملاتی است که از مخلوط کردن آهک، خاک رس دار و خاکستر بدست می‌آید.

آب چین :
دوقاب ریزی آجرکارها با ملات ماسه و سیمان.

 

آچار F :
وسیله ای به شکل F جهت خم کردن میلگرد (محل کاربرد در آرماتوربندی).

منهول :
دریچه بازدید فاضلاب. منهول یا همان حوضچه که برای تغییر سایز یا محل بازدید یا حوضچه آرامش یا تغییر شیب و… استفاده میشه البته دریچه بازدید هم می‌تواند باشد.

تلورانس :
به معنی تغییردرمشخصات فیزیکی مصالح ازقبیل ضخامت ابعادو…. است مثلابرای مشخصات سیمان زیادکاربرددارد. تلورانس یا همان رواداری در ایین نامه‌های داخلی – به معنی محدوده یک کار.

جرز :
دیوار یا پایه ضخیمی‌است که باربر باشد.

خرک :
برای نگه داشتن میلگردهای فوقانی فونداسیون که خود با میلگرد درست می‌شود.

رومی:
قوس نیم دایره بالای درگاه ست.

زمین زد :
زمین سخت که مقاومت و فشردگی دانه ترکیبی آن در حد کمتر از زمین دج است.

دکوپاژ :
در زمین‌هایی که در آن  بوته، درختچه و علف باشد برای کندن آنها از دستگاههای سنگین استفاده می‌شود که به این کار دکوپاژ می‌گویند.

تنگ افتادن :
درگیر شدن یا مهار شدن.

زیگزال : 
میلگردهای زیگزال بیشتر در زیر سازی گچ کاری، پوشاندن تیر آهن و آرماتورها، پوشاندن بتن سیمانی، کارهای ترمیمی‌و …. میباشد که در اکثر ساختمان‌های امروزی استفاده می‌شود.

نیوجرسی : 
نوعی جدا کننده بتنی می‌باشد که در ارتفاع مختلف از قبیل یک یا دو متری ساخته می‌شود که در بزرگراه‌ها جهت جلوگیری از دور زدنها و خلاف رانندگان متخلف و جلوگیری از اتفاقات ناگوار و تصادفات و در بعضی موارد ورود و خروج و هدایت ترافیک و جلوگیری از نور چراغهای روبرو ایجاد می‌شود.

ردایلینگ : 
نوعی قیر پاشی سطح راههای شنی اطلاق می‌گردد که بمنظور تحکیم و تثبیت سطح شنی راه و نیز غبار نشانی بکار برده می‌شود راههای شنی که به این روش قیر پاشی می‌شوند پس از مدتی سطح شنی آنها مبدل به یک سطح پایدار گردیده که در برابر نفوذ آب مقاوم می‌باشد قیرهای مورد مصرف آن عبارتند از ۷۰-mc و ۲۵۰-mc و ۷۰-sc و ۲۵۰-sc

پریمکت : 
اندود نفوذی به منظور آماده نمودن سطح راه شنی جهت بخش قشر آسفالت آنجام می‌گردد قیر پریمکت که در سطح راه شنی پخش می‌گردد در داخل خلل و فرج آن نفوذ نموده و علاوه بر تحکیم سطح راه شنی سبب تسهیل چسبندگی قشر آسفالت به بدنه راه می‌گردد.

آجر نبشی : 
اجر که در نبش دیوار به کار می‌رود.

بالشتک : 
لایه یا دال بتنی ، که مستقیماً روی زمین ریخته شده باشد و به صورت پی یا مانند آن عمل کند.

پدستال : 
ستونک‌های کوچک بتنی که عموماً برای نصب کف ستون و روی پی اجرا میشوند.

درناژ : 
درناژ یا زهکشی،فرآیند خارج کردن آب سطحی اضافی و مدیریت سفره آب زیرزمینی کم عمق از طریق نگه داشت و دفع آب و مدیریت آب برای رسیدن به منافع دلخواه اقتصادی و اجتماعی است.

بلوکاژ : 
مراحل کف سازیست. به منظور جلوگیری از نفوذ رطوبت زمین به کف ساختمان‌ها، از بلوکاژ یا ماکادم استفاده می‌شود که عبارت است از لاشه سنگ و قلوه سنگ که بدون ملات به ضخامت ۲۵ تا ۴۰ سانتی متر در زیر کف سازی ریخته می‌شود. و معمولاً قیرگونی دیوار از میان دیوار عبور نموده و به داخل بلوکاژ ختم می‌شود.

تراورس : 
قطعات بتنی (قبلاً چوبی) برای انتقال بار ریل به روسازی راه آهن ست.

 

زهکشی : 
جمع کردن و هدایت آب ،که فاصله آبروها در زهکشی باید به حدی باشد که به پی‌ها نفوذ نکند.

توری فنسی : 
کلاف بندی مشبک از مفتول‌های ۲ و ۳ میلیمتری نرم که در حصارکشی بین وادار پروفیل به کار می‌رود.

سپتیک تانگ : 
مخزن سرپوشیده ای که به منظور جمع آوری آبهای زائد ساخته می‌شود .

دیوارهای ۳D پنل : 
دیوار ۳D پانل ، دیواری غیر باربر است.از جنس یونولیت و مفتول ، عایق سرما ، گرما ، رطوبت و بسیار سبک است. بر روی دو طرف دیوار می‌توان از بتن یا گچ استفاده نمود.

کاربند کردن :
بستن رج‌ها.

دیوار حائل  : 
دیوار واسطه باربر.

مشت بازو بسته : 
علامت شل و سفت کردن بتن است.

نیزه : 
محل اتصال دو کمان قوس.

کونال سازی : 
تخت کردن شانه‌های کار.

وادار : 
تیرک عمودی.

ری کردن ماسه : 
افزایش حجم ظاهری ماسه.

پاچلاقی : 
ترکیبی از دروپنجره که قسمت در آن تا پایین باز شود و بقیه آن بصورت پنجره باقی می‌ماند.

بالشتک : 
آجر یا قطعه بتنی که زیر سر تیر آهن با مصالح پوششی دیگر قرار می‌دهند.

پالانه : 
آجر کاری که مانند فرش آجر بعد از ساختن سقف انجام می‌شود.

تیر شاخص : 
تیر عمودی وسط خرپا.

اورلپ : 
هم پوشانی یا روی هم افتادگی (در مواقعی که به هر علتی مصالح بایستی روی هم قرار گرفته و وصله شود.) میبایست حداقل ۲۵ تا ۴۵ سانتیمتر به هم وصل شوند.

گروت : 
ملاتی بدون انقباض و با انبساط کنترل شده می‌باشد که جهت تقویت پى‌ها و فونداسیونهاى ماشین آلات و ساختمانهاى بلند که احتیاج به تحمل بارهاى فوق العاده سنگین دارند به کار می‌رود. گروت بر پایه سیمان و سیلیس دانه بندى شده مخصوص و با استفاده از مواد افزودنى مختلف جهت بهینه نمودن خصوصیات آن مانند سیالیت، انبساط و مقاومت شیمیایى تولید گردیده است. گروت – به راحتى منبسط شده و انبساط آن تا اشغال کلیه درزها و شکافهاى خالى ادامه مى یابد. این ملات داراى پیوستگى و همگنى بسیار زیاد بوده و بدون نیاز به افزودن آب اضافى به آن داراى سیـالیت بالا می‌باشد و به سرعت به استحکام اولیه بالا مى رسد. موارد مصرف: سازه‌هاى پیش ساخته بتنى مانند دیوار، ستون و تیر، اتصال بولتها به فونداسیون، صفحه ستون، فونداسیون ماشین آلات، ریلهاى جرثقیل، پایه پلها.

لیسه ای کردن : 
سطح بتن را آنقدر با ماله می‌کشند که صاف و یک دست شود.

ملات باتارد (ملات حرامزاده!!) : 
ملات باتارد مخلوطی از ماسه ، آهک ، سیمان و آب است.

برای اندازه گیری عملیات خاکی در متره و برآورد از واحد متر مکعب استفاده میشود.

آجر خطائی ، آجری است که در اندازهای ۵×۲۵×۲۵ سانتیمتر در ساختمانهای قدیمی‌برای فرش کف حیاط و غیره بکار می‌رفت.

چنانچه لازم باشد در امتداد دیواری با ارتفاع زیاد که در حال ساختن آن هستیم
بعدا دیوار دیگری ساخته شود باید لاریز انجام دهیم. 

هرگاه ابتدا و انتهای یک دیوار در طول دیوار دیگری بهم متصل شود ، به آن دیوار
در تلاقی گفته می‌شود.

در ساختمانهای مسکونی (بدون زیرزمین) روی پی را معمولا بین 30ᶜᵐ تا 50ᶜᵐ از
سطح زمین بالاتر می‌سازند که نام این دیوار کرسی چینی است.

قوس دسته سبدی دارای زیبایی خاصی بوده و در کارهای معماری سنتی استفاده می‌شود.

حداقل ارتفاع سرگیر در پله ۲ متر می‌باشد.

ویژگیهای سقف چوبی : 
(الف) قبل عمل کلافکشی روی دیوار انجام می‌گیرد. 
(ب) عمل تراز کردن سقف در کلاف گذاری انجام می‌شود. 
(ج) فاصله دو تیر از ۵۰ سانتیمتر تجاوز نمی‌کند.
(د) تیرها حتی الامکان هم قطر هستند.

گچ بلانشه کندگیر بوده ولی دارای مقاومت زیاد مانند سیمان سفید است.

به سیمان سفید رنگ معدنی اکسید کرم اضافه می‌کنند تا سیمان سبز به دست آید.

سنگ جگری رنگ که سخت ، مقاوم و دارای رگه‌های سفید در سنندج و خرم آباد
فراوان است.

دستگاه کمپکتور ، دستگاهی است که فقط سطوح را ویبره می‌کند ، زیر کار را آماده
و سطح را زیر سازی می‌کند.

عمل نصب صفحات فلزی (بیس پلیتها) در زمان ۴۸ ساعت بعد از بتن ریزی صورت میگیرد.

زمانی که خاک (زمین) بسیار نرم بوده و مقاومت آن کمتر از یک کیلوگرم بر سانتیمتر مربع باشد از فونداسیون پی صفحه ای استفاده می‌گردد.

قطر دایره بتن خمیری، بر روی صفحه مخصوص آزمایش آب بتن ، حدود ۳۰ تا ۳۵
سانتیمتر می‌باشد.

حدود درجه حرارت ذوب شدن خاک آجر نسوز ۱۶۰۰ درجه می‌باشد.

نام آجری که از ضخامت نصف شده باشد ، آجر نیم لایی نامیده می‌شود.

نام دیوارهای جداکننده و تقسیم ، پارتیشن نام دارد.

زمین غیر قابل تراکم هوموسی نامیده می‌شود.

عمق پی‌های خارجی یک ساختمان در مناطق باران خیز حداقل ۵۰ سانتیمتر است.

نام فضای موجود بین دو ردیف پله چشم نامیده می‌شود.

سیمان نوع اول برای دیوارها و فونداسیونهای معمولی استفاده میگردد.

اکسید آهن را برای تهیه سیمان قرمز رنگ ، با کلینگر سیمان سفید آسیاب می‌کنند.

ناودانی : 
نوعی پروفیل که عمده مصرف آن در ساخت بادبند ، پل‌ها و … استفاده می‌شود.

میلگرد : 
نوعی پروفیل با مقطع گرد و به صورت ساده و آجدار در کارهای بتنی مسلح و مهارها بکار می‌رود.

تسمه : 
با مقاطع مربع ، مستطیل و  برای ساخت درها ، حفاظ‌ها و وصله‌ها در ساختمان بکار میشود.

چوب : 
که در قدیم برای نعل درگاه و ساخت درب و پنجره و حالا برای ساخت درها و ساخت قالب استفاده می‌شود.

تخته فلزی : 
در کارهای آرایشی بنا ، ساخت در ، مبل و صندوقه بتن بکار می‌رود.

پارکت : 
فرآیندی از چوب که برای فرش کف ساختمان استفاده می‌شود.

شیشه : 
برای عبور نور و جلوگیری از هدر رفتن انرژی از ماده ای سیلیسی استفاده می‌شود.

شیشه ایمنی: 
نوعی شیشه با حداقل ضخامت ۱۳ میلیمتر که هنگام شکستن خرد نمی‌شود.

بتانه : 
نوعی خمیر که عمده استفاده آن در شیشه است.

قیر : 
نوعی فرآورده نفتی که در عایق بندی ساختمان استفاده می‌شود.

اندود کاه گل : 
نوعی ملات برای عایق بندی که عمده مصرف آن در مناطق گرمسیر است.

سیمنت تایل : 
نوعی موزاییک که ملات آن با دقت ساخته شده و ویبره می‌شود.

رابیتس : 
نوعی توری به منظور نگه دارنده اندود در مقاطع با سطح نچسب و صیقلی است.

بتن سبک : 
نوعی بتن که در آن پودر آلومینیم و پوکه اضافه شده به منظور عایق صوتی غیر سازه ای استفاده می‌شود.

سیپورکس: 
آجرهای گچی که برای ساختن دیوار جداکننده یا سقف سبک بکار میرود.

پانل گچی :
ملات گچ پیش ساخته برای جداسازی و عایق صوتی حرارتی استفاده می‌شود.

بتن الیافی :
مخلوط بتن معمولی به اضافه الیاف فولادی که به طور یکنواخت در بتن پخش و باعث افزایش مقاومت فشاری بتن در نوع خود شده و در جاده سازی و محوطه سازی استفاده می‌شود.

عایق پتویی : 
عایقی از پشم سنگ ، پشم شیشه و چوب پنبه در ضخامت ۱۰۰ میلیمتر برای عایق حرارتی استفاده می‌شود.

بتن مگر (نظافت) : 
بتنی برای هم سطح کردن و تمیز کردن کف پی استفاده میشود بیار آن ۱۵۰ᵏᵍ است.

شفته آهک : 
ملاتی از آهک ، خاک و دانه‌های سنگی و آب در پی‌ها و کف سازی اولیه استفاده می‌شود.

چتایی : 
گونی که در عایق بندی به همراه قیر استفاده می‌شود.

ایزوگام : 
ورق‌های قیر اندود که با لایه‌هایی از پشم شیشه یا الیاف مصنوعی همراه است.

بارسنگ : 
مقدار بیرون زدگی سطح نمای سنگ را نسبت به بر آن بار سنگ گویند.

گابیون : 
دیوارهای که به صورت سنگی اجرا می‌شوند دور آنها را با تورهایی مهار می‌کنند تا مقاومت و یکنواختی بیشتری داشته باشد.

آجر سفال : 
خاک رس در قالب‌هایی سوراخ دار با حرارت در کوره برای جداکننده ساخته می‌شود.

گچ بتونه صنعتی : 
برای اتصال صفحات گچی پیش ساخته استفاده می‌شود.

پوتر بتنی : 
نعل درگاه بتنی همراه با میلگرد به شکل معینی ساخته می‌شود.

اُتکا : 
میلگردی که جهت تحمل نیروی برشی.

چارچوب : 
قابی که در  بر روی آن بسته و باز می‌شود.

آستانه : 
پایین چارچوب که در بالاتر از کف قرار میگرد.

شمشه : 
قوطی‌های چهارضلعی که پشت آن بوسیله گچ پر می‌شود.

رامپ : 
قدیمی‌ترین و ساده ترین وسیله ارتباطی دو سطح غیر تراز .

آسانسور : 
وسیله ارتباطی بین طبقات در ساختمان‌ها که بوسیله موتور حرکت می‌کند.

سرگیر : 
محلی در ورودی پارکینگ به ارتفاع حداکثر ۱۵۰سانتیمتر.

کف پله : 
سطح فوقانی پله یعنی جایی که پا قرار میگیرد.

پیشانی پله : 
قطعه ای عمودی که میان دو کف پله متوالی قرار دارد.

گونه پله : 
سطح بغل پله را گونه می‌نامند.

عرض پله : 
فاصله بین گونه‌های پله را عرض پله می‌گویند.

پاگرد : 
محلی که شخص پس از پیمودن یک ردیف پله بر آن قدم می‌گذارد.

دست انداز پله : 
نرده ای برای جلوگیری از سقوط از آن استفاده می‌شود.

لب پله : 
پیش آمدگی کف پله از پیشانی لب پله نام دارد.

خط مسیر پله : 
خط نشان دهنده مسیر پله را خط مسیر پله گویند.

شمشیری پله : 
تیرآهن زیر پله را شمشیری گویند.

پله فرار : 
خارج از ساختمان تعبیه میشود ، تا هنگام بروز خطر از آن استفاده شود.

سقف : 
پوششی است برای جلوگیری از نفوذ عوامل طبیعی به داخل ساختمان.

پاکار : 
محل قرارگیری سقف روی دیوار در طاق ضربی را پاکار گویند.

طاق ضربی : 
اجرای سقف بین دو تیرآهن با آجر و ملات گچ خاک.

آبخور : 
فرو بردن آجر در آب به منظور گرفتن گرد و خاک آن.

کرم بندی : 
کروم را با ملات‌های مختلف نوارهایی به عرض cm10 در یک راستا به فاصله معین ایجاد می‌کنند.

خرپا : 
مجموعه ای از میله‌های مستقیم که به طور مفصلی به هم متصل شده و شبکه‌های مثلثی را به وجود می‌آورند.

139. ایرانیت : 
ورق‌های موج داری از جنس سیمان.

کرپی : 
وسیله اتصال ورق‌های موجدار (ایرانیت) به لاپه‌ها را کرپی گویند.

سقف کاذب : 
به پوشش غیرباربر که زیر سقف اصلی قرار دارد.

شمع بندی (تنگ بستن) : 
میله چوبی یا فلزی است که بر بدنه گود یا دیوار ساختمان مجاور قرار داده می‌شود به منظور جلوگیری از ریزش دیوارها یا خاک‌های بدنه به داخل گود می‌شود.

پی : 
مجموعه بخش‌هایی از سازه و خاک در تماس با آن که انتقال بار بین سازه و زمین از طریق آن انجام می‌پذیرد.

ریشه در کرسی چینی : 
عرض کرسی از هر طرفِ دیوار باربر ، بین ۵ تا ۱۰ سانتیمتر بیشتر در نظر گرفته می‌شود تا توزیع وزن دیوار ، در سطح بزرگتری از پی انجام شود.

یک رگی کردن : 
چیدن اولین رج دیوارها که این رج عامل تعیین کننده سایر رج‌های دیوار می‌باشد.

دیوار باربر : 
دیواری در ساختمان که وظیفه انتقال بار سقف را دارد.

دیوار غیر باربر : 
دیواری که به منظور جداسازی فضا‌ها استفاده می‌شود.

پیوند : 
به انواع آرایش‌های شناخته شده ی آجرچینی دیوارها اطلاق می‌شود.

پیوند کله راسته : 
به آجرچینی که یک در میان بصورت کله و راسته چیده می‌شود.

سنگ قلوه : 
سنگ‌هایی در رود خانه که گوشه‌های تیز آنها صاف شده است.

سنگ لاشه :
سنگ‌هایی که به صورت نا منظم و گوشه دار وجود دارند.

سنگ قواره : 
گوشه‌های تیز سنگ لاشه را با پتک یا چکش بگیرند سنگ قواره بدست می‌آید.

سنگ بادبر (مالن) : 
سنگ شکل گرفته ای است که تقریبا بصورت مکعب مستطیل تراش خورده است.

لاشه چینی : 
سنگ کوه را با پتک قواره میکنند و به صورت کله و راسته روی هم قرار می‌دهند.

سنگ چینی مختلط سنگ و ملات : 
مانند لاشه چینی است با این تفاوت که بین سنگ‌ها است.

سیپورکس : 
ملات آهک و ماسه را در قالب می‌ریزند و قطعه بدست آمده را در بخار آب تحت فشار در می‌آورند قطعه بدست آمده سیپورکس نام دارد.

ساندویچ پانل : 
از دو لایه فلز یا فایبرگلاس که بین آنها فوم پلی اورتان تزریق می‌کنند ساندویچ پانل گویند.

شانه قوس :
محلی که قوس در اثر بار زیاد ترک بر می‌دارد شانه قوس گویند.

پاکار : 
محل شروع قوس از ستون یا دیوار را پاکار گویند.

شِکرگاه (شکن گاه): 
فاصله بین پاکار و شانه را شِکرگاه گویند.

تیزه : 
محل برخورد دو نیمه قوس را تیزه گویند.

آوارگاه : 
فاصله بین شانه تا محلی که طاق بر اثر بار زیاد فرو میریزد.

کلاهه : 
فاصله بین تیزه تا محل تمام شدن آوارگاه را کلاهه گویند.

آرگ (آرک): 
قوس تزئینی به منظور جداسازی دو فضا از یکدیگر.

پله : 
معمول ترین وسیله ارتباطی بین دو سطح را پله گویند.

غوری گل : 
گل سفت لگد مال شده را غوری گل گویند.

دورچینی سقف : 
دور تا دور سقف دو رج دیوار چینی انجام می‌شود دو ﴿دو رگه﴾

شیب بندی بام : 
هدایت آب به ناودان شیبی راعمل شیب بندی گویند.

میله چاه : 
استوانه ای که با قطر حدود ۹۰ سانتی متر به منظور رسیدن به آبکش حفر می‌شود.

انباره چاه : 
فضایی که در پایین میله کنده شده به منظور جمع آوری فضولات "انباره" گویند.

فاضلاب : 
مخلوط رقیقی از انواع آبهای دور ریختنی و مواد زائد را فاضلاب گویند.

اِگو : 
مجراهایی برای انتقال فاضلاب خانگی و صنعتی به تسویه خانه را سیستم اِگو می‌گویند. 

موزائیک : 
نوعی پوشش از جنس بتن یا ملات ماسه سیمان برای کف سازی استفاده می‌شود. 

پوکه معدنی : 
سنگی است متخلخل با وزن مخصوص کمتر از یک

پوکه صنعتی : 
پوکه صنعتی را از ذوب کردن خاک رس و تغییر حالت آن بدست می‌آورد. 

دریچه بازدید :
دریچه ای برای دیدن اتصالات در کانال‌ها.

دودکش :
مجرایی برای هدایت گازهای حاصل از سوخت بخاری به خارج از ساختمان.

هواکش :
مجرایی برای هدایت بوهای نا مطبوع.

قرنیز : 
سنگی است که در پای دیوارهای داخلی ساختمان یا کف پنجره‌ها قرار می‌گیرد. 

ازاره : 
سنگی است که در پای دیوارهای خارجی ساختمان بکار می‌رود. 

داربست : 
برای ادامه کار در قسمت بالا نیاز بوسیله ای است که در زیر پا قرار گیردکه داربست نام دارد.

خرک : 
وسیله ای که با خاموت ساخته می‌شود و در زیر آرموتور در کف قالب قرار می‌گیرد تا بتن زیر آرموتور برود.

ریسمان کار : 
وسیله ای که برای در یک راستا قرار دادن دیوار قرار می‌گیرد.

آجر نیمه(چارک) :
نصف آجر را چارک گویند.

آجر سر زده :
آجری که یک چهارم آن کم شده باشد.

آجرکم زده : 
آجری که یک پنجم آن کم شده باشد.

آجر کلوک :
یک هشتم آجر را کلوک گفته میشود.

پوسته :
خورده آجرهایی که به ضخامت 7ᵐᵐ تا 5/2ᶜᵐ باشد.

شمشه ملات :
وسیله ای است برای هموار کشیدن ملات.

هشت گیر لا ریز و لابند دیوار: 
برای ادامه دادن دیوار در آینده دیوار را به طوری می‌چینند که با قسمت جدید کلاف باشد.

دستک :
همان ستون آجر است که معمولا۳۰*۳۰یا۴۰*۴۰ساخته میشود.

جرز : 
ستون آجری که بعد از آجر کاری کنار دیوار به اندازه 50ᶜᵐ ساخته میشود.

زنبه : 
وسیله ای است داری دو دسته که در قدیم برای حمل ملات استفاده میشده.

زنجاب کردن : 
برای تمیز کردن آجر‌ها از گرد و غبار و چسبندگی بهتر به ملات آب روی آجر میریزند.

هره : 
اگر آجر را به پهلو در کنار هم بگذاریم هره نامیده میشود.

نبش : 
محل اتصال دیوار که بصورت ۹۰ درجه باشد.

آجر گری : 
آجری که از خاک رس در اندازه 5×10×20 ساخته میشود و در دیوار حمال به کار میرود.

کُرُم دلیل :
کرمی‌که در گوشه برای مبنا در شیب بندی قرار میدهیم.

دستوره فرش :
موزاییک‌هایی برای مبنا قرار دادن فرش دور فضا تعبیه میشود.

رج :
به هر ردیف آجر در راستای افقی یک رج گویند.

سیتکا :
میلگردهایی در آرماتور بندی جهت جلوگیری از نیروی کششی تعبیه میشود.

شناژ : 
بتن مسلح که باعث یکپارچگی ساختمان میشود.

ستون : 
عضو عمودی که بارهای ساختمانی را به پی و زمین منتقل میکند.

یوغ : 
وسیله چوبی که چهار ضلع دارد و دور قالب ستون جهت نگهداری قالب عمل میکند.

دکفراژ : 
باز کردن قالب‌ها را دکفراژ گویند.

میلگرد انتظار :
میلگردی که به اندازه ۵۰ تا۸۰ ᶜᵐ از بتن بیرون می‌آید.

دال :
سقفی بتنی با ضخامت 10ᶜᵐ است.

دیوار حایل :
دیواری به منظور پایداری در مقابل فشار جانبی به کار میرود.

راهرو : 
وسیله ای ارتباطی بین ورودی و خروجی ساختمان است.

سازه : 
مجموعه ای از اعضای مثل پی، ستون و… برای انتقال نیروهای گوناگون به زمین منتقل میکند.

توجیه نقشه : 
منطبق کردن شمال جغرافیایی نقشه با شمال جغرافیایی محل. 

بولت : 
وسیله ای است که اتصال بین صفحه کف ستون با بتن را انجام میدهد.

قید موازی : 
قطعه فلزی که از تسمه ۹میلی متر برای وصله دو   IPE بکار میرود.

شاه تیر : 
عضو‌های فلزی افقی اصلی.

تیر لانه زنبوری : 
تیر آهن‌هایی که از وسط جان به شکل ضلعی یا لانه زنوری جهت مقابله با خیز تیر بکار میرود.

نشیمن تیر:
معمولا از نبشی در ارتفاع مختلف نشیمن‌هایی برای اتصال تیر به ستون به کار میرود.

لچکر:
ورق‌های ذوزنقه‌ای شکل که برای اتصال تیر و ستون دور نبشی نشیمن به کار میرود.

بالکن:
پیش آمدگی سقف از دیوار اصلی را بالکن یا کنسور گویند.

بادبند:
عضوی که در ساختمان‌های فلزی جهت مقابله با نیروی جانبی به شکل ضربدری { یا بصورت۷یا۸ } تعبیه میشود. 

ورق روسری:
ورق فلزی که در اتصال خر پا روی تیر قرار میگیرد.

جوشکاری:
اتصال آهن آلات با حرارت دادن فلزات را جوشکاری گویند

جوش گوشه:
جوشی که در گوشه یا زاویه۹۰ درجه انجام میشود.

بندی:
خرده آجر به ضخامت یک بند انگشت را بندی گویند

پولی:
خرده آجر به ضخامت یک سکه که در طاق ضربی به کار می‌رود.

تیشه:
وسیله‌ای است برای تخریب‌های سبک در ساختمان

کمچه گرد:
برای پهن کردن ملات در آجرکاری و فرش کف.

کمچه چهار گوش:
وسیله‌ای برای سیمان کاری و پلاستر

پلاستر:
اندود ملات ماسه سیمان به ضخامت ۳ سانتی‌متر

نرمه کشی:
لایه نازک از ملات ماسه سیمان یا پودر سنگ و سیمان به ضخامت ۵ میلی‌متر

تگری:
اندود ملات ماسه سیمان با استفاده از دستگاه مخصوص

بندکشی:
پر کردن درز بین کاشی، سرامیک، آجر و… با استفاده از ملات

شلنگ تراز:
وسیله‌ای برای در راستا قرار دادن دو نقطه با فاصله نسبتا زیاد.

تخته ماله:
وسیله‌ای برای پهن کردن ملات با ظرافت کم

فرغون:
وسیله‌ای برای حمل مصالح

آبچک:
مقدار بیرون زدگی یا شیار  برای ریزش آب

دوطاقه:
سقف کاذبی که معمولا در فاصله ۶۰ سانتی از سقف اصلی زده می‌شود

داکت:
فضای برای عبور لوله‌های تاسیساتی

خرپشته:
اتاقک بالای پله

جان پناه:
دور چینی اطراف پشت‌بام به ارتفاع ۶۰ سانتیمتر

کانال کولر:
مسیر برای هدایت باد کولر

زیر بنا:
فضایی که سقف دارد

سیم گچ:
مخلوطی از ملات گچ و سیمان

مسنی:
ارتفاع طبقه همکف از کف کوچه با خیابان

ستون فلزی:
تیرآهنی برای انتقال بار سقف طبقات بالا به فنداسیون

رگلاژ سطح:
آب پاشی و پوشیدن خاک روی سطح

میلگرد یک‌سر گونیا:
میلگردی که یک سر آن زاویه ۹۰ درجه است

رکابی:
میلگردی که آنرا به شکل 🇺 درآورده‌اند

قلاب:
برای مهار کردن دو میلگرد

رامکا:
بتنی است که برای نگه داشتن قالب‌ها می‌ریزند

قالب بنایی:
قالبی برای کارهای کوچک ساخته شده از آجر و گل

چاله آسانسور:
چاله‌ای برای قرارگیری کابین آسانسور به ارتفاع 1‍/5 متر پایین‌تر از کف ساختمان.

تفنگ هیلتی:
وسیله‌ای برای پرچ در ساختمان کاربرد دارد، با فشنگ مخصوص

اسپیسر:
قطعات پلاستیکی یا بتنی برای جلوگیری از چسبیدن میلگرد به قالب

چاه جذبی:
چاهی برای دفع فاضلاب سطحی

چاه ارت:
بعد از کندن و قرار دادن میله مسی بعنوان انتقال دهنده برق استفاده می‌شود

گَوَل:
برای جلوگیری از ریزش انباره چاه درون آن تعبیه می‌شود

بستر جذبی:
آب فاضلاب غیر مفید را به آب مفید تبدیل کرده برای مصرف غیر آشامیدنی

بیس پلیت:
صفحه ستون برای قرارگیری ستون بر روی فنداسیون

دستک:
عضوی در ساختمان فلزی برای تحمل نیروی پیش آمدگی‌ها

فارسی بُر:
برش بصورت ۴۵ درجه

بار زنده:
به بار در حال جریان در ساختمان بار زنده گویند

بار مرده:
به بار ساختمان و اشیاء ثابت در ساختمان گویند

سیفون:
وسیله‌ای برای جلوگیری از ورود بو داخل ساختمان

ورق آکوستیک:
ورقی برای عایق بندی صدا در ساختمان

تاسیسات مکانیکی:
عملیات لوله کشی آبی، گازی و فاضلاب در ساختمان

تراس:
فضایی به عرض حداکثر 1/5متر در فضای بیرونی ساختمان

چینه :
دیواری که با ملات گل رس بصورت لایه ای اجرا می‌شود

دالان:
فضای ورودی ساختمان‌های قدیمی‌

صفه :
قسمت پذیرایی ساختمان‌های قدیمی‌

کنجی :
اتاق قسمت انتهای ساختمان‌های قدیمی‌که معمولا ارتفاع آن حداکثر ۲ متر است

ساباط:
محله‌ای از کوچه عبور که دارای سقف باشد

هرزآب:
محل جمع آوری آب‌های سطحی در کوچه

منار:
بناهای استونه‌ای شکل به ارتفاع حداقل ۲۰ متر

جزوَل:
جوی گلی که آب‌های قنوات بر روی سطح زمین در آن عبور می‌کند

گُنبد:
اطاقکی چهار ضلعی با سقف هلالی

خاکریز:
تجمعی از خاک به‌منظور جلوگیری از ورود سیل

شیشه خور:
قسمتی از درب که شیشه در آن قرار می‌گیرد

شومینه:
وسیله‌ای تزیینی برای گرم کردن ساختمان

توفال:
تخته‌ی باریک و نازکی که به زیر تیرهای سقف باربر کوبیده می‌شود

آستر:
اجرای لایه زیرین با یکی از ملات‌ها

رویه:
اجرای لایه‌ای روی لایه آستر با ملات

پُله:
محلی که در زیر دیوار آب از آن عبور می‌کند

پشته:
همان انباری

عزیزان اگر اشتباهی در اصطلاحات ملاحظه فرمودید برای اصلاح آن از ما را یاری رسانید

همچنین میتوانید متن رو داخل کانال بصورت فایل PDF دانلود کنید.
"باتشکر"

 

http://gmhhilti.blog.ir

 

http://hiltigmh.blogsky.com

 

[e-mail]

 

Telegram 

 

Facebook